Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς. Όνομα, σπουδές, επαγγελματική ενασχόληση και οικογενειακή κατάσταση.
Είμαι η Ιωάννα Κουβαριτάκη γεννήθηκα και κατοικώ στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού και είμαι παντρεμένη με το Δημήτρη Αρκουμάνη με τον οποίο έχουμε δύο υπέροχα παιδιά. Έχω τελειώσει τη Νομική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, είμαι δικηγόρος και ειδική επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη στον Κύκλο Δικαιωμάτων του Παιδιού, με μεταπτυχιακό σε Δικαιώματα Παιδιών (Πανεπιστήμιο Fribourg/Ελβετία). Η μεταπτυχιακή μου εργασία (2007) είχε ως θέμα το δικαίωμα σε συνεκπαίδευση παιδιών με αυτισμό και τη νομική ανάλυση του δικαιώματος σε σχέση με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η εργασιακή μου εμπειρία στον Συνήγορο του Πολίτη από το 1998 ήταν σε θέματα ποιότητας ζωής για μία πενταετία και από το 2003 ασχολούμαι αποκλειστικά με τα δικαιώματα του παιδιού και την αναπηρία. Έχω επιμορφωθεί σε ζητήματα νομιμότητας διοικητικής δράσης, επικοινωνίας (συγκρούσεις – τεχνικές λήψης αποφάσεων), βιοηθικής, αποϊδρυματοποίησης, έχω υπάρξει μέλος επιστημονικών ομάδων εργασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις διακρίσεις, τις ευάλωτες ομάδες, την κοινωνική ένταξη και έχω συμμετάσχει με εισηγήσεις ως εκπρόσωπος της Αρχής αλλά σε συνέχεια προσωπικών προσκλήσεων σε πλήθος συνεδρίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχω διατελέσει μέλος της Ομάδας Εργασίας για την επιστημονική υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης (2013), για σύντομο διάστημα πρόεδρος του ΔΣ του ιδρύματος «Η Παιδική Στέγη» (2016) και ήμουν ο Εθνικός Εμπειρογνώμων, στο πρόγραμμα της Ε.Ε. «Children’s Rights for all / Δικαιώματα για όλα τα παιδιά», με εκπόνηση μελέτης με θέμα την : «Παρακολούθηση της εφαρμογής της Διεθνούς Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού για τα Παιδιά με Νοητικές Αναπηρίες» (2011). Γνωρίζω γαλλικά και αγγλικά.
Σε ποια περιοχή κατεβαίνετε υποψήφια, με ποιον συνδυασμό και αν είναι η πρώτη φορά που ασχολείστε με τα κοινά;
Είμαι υποψήφια δημοτική σύμβουλος στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού (δημοτική ενότητα Παπάγου) με το συνδυασμό «Για την πόλη που μας αξίζει» με υποψήφιο δήμαρχο τον Κώστα Τίγκα. Είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαι με τον τρόπο αυτό με τα κοινά θέτοντας υποψηφιότητα αλλά στην πραγματικότητα ο πολυετής αγώνας μου, επιστημονικά και προσωπικά, για την προαγωγή και την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θεσμικά και στην πράξη, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο με δράση και πρωτοβουλίες που έχω αναλάβει θεωρώ ότι αποτελεί ενασχόληση με τα κοινά από άλλο μετερίζι.
Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο συνδυασμό;
Δέχτηκα την πρόταση του υποψήφιου δημάρχου κυρίου Κώστα Τίγκα, επειδή θεωρώ ότι έχει ήθος, αξιοπρέπεια και ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους και τον τόπο του. Έχει σοβαρή πορεία και πλούσια εμπειρία και γνώσεις σε διοικητικά θέματα και σε ζητήματα αυτοδιοίκησης. Είναι ανθρώπινος, αντιμετωπίζει τους συνεργάτες του με σεβασμό και θεωρώ ότι με τον ίδιο τρόπο θα αντιμετωπίζει και τους συνδημότες του από τη θέση του Δημάρχου. Εργάζεται χρόνια για τα κοινά με ανεξάντλητη ενέργεια και τα τελευταία χρόνια διατελεί πρόεδρος του Συνδέσμου Παιδιού και Ατόμων με Αναπηρίες Χολαργού. Η δομή παρέχει ανοιχτή και κλειστή φροντίδα σε πρόσωπα με αναπηρίες από όλη την Αττική και ο ίδιος έχει τιμηθεί το 2017 από την UNESCO και το 2018 από την Ακαδημία Αθηνών για το κοινωνικό έργο του και τη δράση του για την ενίσχυση ευάλωτων οικογενειών. Πρόσφατα εγκαινίασε Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης στη δομή και τιμήθηκε με την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατά την άποψή μου έχει εξαντλήσει τα αξιώματα και την αναγνώριση και το ενδιαφέρον του είναι γνήσιο. Το ενδιαφέρον του για τα παιδιά με αναπηρίες και τις ευάλωτες ομάδες πολιτών είναι νομίζω ο σημαντικότερος κοινός τόπος μας που μας έφερε κοντά και κριτήριο για να αποδεχτώ την πρότασή του.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την περιοχή;
Πέρα από τα γενικότερα ζητήματα που ενδιαφέρουν την περιοχή και όλους τους δημότες και αποτελούν στόχους του προγράμματος του συνδυασμού και της ομάδας μας, προσωπικά θα ήθελα να συνδράμω ώστε να ενδυναμωθούν στο δήμο μας:
α) η κοινωνική πολιτική για τις ευάλωτες ομάδες όπως είναι οι εργαζόμενες μητέρες με χαμηλά εισοδήματα, οι ηλικιωμένοι, οι γονείς παιδιών με αναπηρίες, οι οικογένειες τα μέλη των οποίων αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες όπως μακροχρόνια ανεργία, προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, ενδοοικογενειακή βία, εξαρτήσεις κλπ. Η κοινωνική πολιτική στην κοινότητα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των ευάλωτων ομάδων χωρίς στερεότυπες αντιλήψεις, λόγου χάρη ένας ηλικιωμένος μπορεί να μην θέλει να είναι ακινητοποιημένος όλη μέρα σε ένα ΚΑΠΗ αλλά να συμμετέχει σε προγράμματα φυσικής άσκησης, πολιτισμού, ψυχαγωγίας σε ανοιχτό χώρο, ένας άστεγος μπορεί να επιθυμεί εργασία και όχι διασφάλιση κρεββατιού σε άσυλο, οι εργαζόμενες μητέρες με χαμηλά εισοδήματα χρειάζονται ξεκούραση και οι οικογένειες με ιδιαίτερες δυσκολίες ψυχολογική υποστήριξη ή κατ’οίκον βοήθεια κλπ. Οι δημότες πρέπει να έχουν δυνατότητα να ακουστούν αλλά και να λαμβάνουν κατάλληλη ενημέρωση.
β) η παιδική προστασία[1]
Οι ομάδες προστασίας ανηλίκων (Ο.Π.Α) δεν λειτουργούν σε κάθε δήμο και οι κοινωνικές υπηρεσίες είναι ανεπαρκώς στελεχωμένες αδυνατώντας να επιτελέσουν ουσιαστικό έργο υποστηρίζοντας τις οικογένειες. Σε κάθε δήμο και στον δικό μας είναι αναγκαίο να λειτουργήσει ένα σύστημα Παιδικής Προστασίας με γενικές και εξειδικευμένες (για ειδικές ομάδες) υπηρεσίες ψυχικής υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας συνδεδεμένες μεταξύ τους αλλά και με την εκπαίδευση, στελεχωμένες από κατάλληλο εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό για συστηματική υποστήριξη των οικογενειών στο πλαίσιο μίας πολιτικής πρόληψης για τη διασφάλιση της προστασίας και της ευημερίας των παιδιών και των οικογενειών.
και γ) η πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες:
Οι φιέστες τη μία εορταστική ημέρα του χρόνου για τα άτομα με αναπηρίες επισημαίνουν την έλλειψη στοχευμένης καθημερινής δράσης. Αναπηρία δεν σημαίνει μόνο προσβασιμότητα για αμαξίδια (που και αυτή αμφισβητείται αν είναι επαρκής στο δήμο). Χρειάζονται προγράμματα και υπηρεσίες στην κοινότητα[2] με δράσεις και λήψη ειδικών μέτρων σε προγράμματα που αφορούν στον αθλητισμό, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, την υγεία, το περιβάλλον για τα πρόσωπα αυτά. Έχουμε δύο πάρκα για σκύλους με εξοπλισμό (τσουλήθρες, παιχνίδια) αλλά δεν έχω αντιληφθεί να έχουμε μία κούνια για παιδιά με αναπηρία ή νέους με νοητική υστέρηση ή μία ομάδα συμβουλευτικής υποστήριξης γονέων παιδιών με αναπηρίες ή ένα πρόγραμμα στο Δ.Ο.Π.Α.Π (Νομικό Πρόσωπο του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού Αθλητισμού και Περιβάλλοντος) για ψυχαγωγία, άθληση, δραστηριότητες και πολιτισμό για παιδιά ή ενήλικους με αναπηρίες ή να έχουμε άλλες εξειδικευμένες υπηρεσίες.
Τα πρόσωπα με προσωπικούς περιορισμούς, για να ενταχθούν για παράδειγμα σε προγράμματα άθλησης χρειάζονται προσαρμοσμένη προσέγγιση διαφορετικά στην πράξη αδυνατούν να συμμετέχουν και να εκφραστούν συνεπώς υφίστανται διάκριση και αποκλεισμό λόγω της αναπηρίας τους. Ένας γυμναστής ειδικής αγωγής, ένας μουσικοθεραπευτής, ένας ειδικός παιδαγωγός, με παροχή εξατομικευμένου προσαρμοσμένου προγράμματος σε ένα παιδί ή ενήλικο με κινητική, νοητική ή ψυχοκοινωνική αναπηρία (αυτισμός) διασφαλίζει στην πράξη την ισότιμη μεταχείριση του σε σχέση με τους συνομηλίκους του. Κάποιοι δήμοι έχουν ιστορία σε παρόμοιες δράσεις όπως ο Δήμος Αγίας Παρασκευής, ο Δήμος Συκεών κλπ. οι οποίες δράσεις ενισχύονται με εθελοντισμό. Πρόσφατα ακούσαμε για παιδική χαρά στην Κηφισιά και στο Παλαιό Φάληρο με όργανα για παιδιά με και χωρίς αναπηρία για ασφαλές παιχνίδι στον ίδιο χώρο όπου τα παιδιά συνυπάρχουν και έτσι γίνεται αποδοχή της διαφορετικότητας στην κατάλληλη ηλικία με βιωματικό τρόπο, διαφορετικά δεν θα γίνει ποτέ. Ο αποκλεισμένος ανήλικος με αναπηρία είναι ο εν δυνάμει αποκλεισμένος από την κοινότητά του ενήλικος με αναπηρία.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι σε συνέχεια της κύρωσης νομοθεσίας αυξημένης τυπικής ισχύος (Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες), η οποία έχει εφαρμογή σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τα εξειδικευμένα προγράμματα και οι υποστηρικτικές υπηρεσίες στο δήμο που ζουν πρόσωπα με αναπηρίες θεωρούνται θεσμικά και ουσιαστικά απαραίτητα ώστε να διασφαλίζεται η αρχή της ισότητας στην πράξη και να προλαμβάνεται ο αποκλεισμός και η ιδρυματοποίηση. Αλλά για να υπάρξουν εξειδικευμένα και στοχευμένα προγράμματα και υπηρεσίες και για να προγραμματιστεί ανθρώπινο δυναμικό και πόροι είναι αναγκαίο να υπάρξουν αριθμητικά δεδομένα, δηλαδή πόσα είναι αυτά τα άτομα, τι είδους οι αναπηρίες, τι ηλικίας και φύλου, ποιες είναι οι ανάγκες τους και αυτές των οικογενειών τους. Τα αριθμητικά δεδομένα μπορούν να εξαχθούν καταρχάς βάσει των επιδομάτων που παρέχονται.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η αποκλειστική προνοιακή επιδοματική προσέγγιση της αναπηρίας έχει ξεπεραστεί στο ευρωπαϊκό και το διεθνές νομικό στερέωμα. Ποια οικογένεια θα ήθελε επίδομα αν είχε εξασφαλισμένες για το παιδί με αναπηρία κατάλληλες κοινοτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης και ειδικών θεραπειών, υγείας και ψυχικής υγείας, ψυχαγωγίας, άθλησης, δραστηριοτήτων, κοινωνικοποίησης και δια βίου υποστήριξης, συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης καθώς και τακτικής – έκτακτης ανακούφισης (respite care) για την οικογένεια η οποία σήμερα δίνει σκληρό αγώνα καθημερινά για τα ιατρικά, εκπαιδευτικά, κοινωνικά, ζητήματα του παιδιού και για την ψυχολογική της επιβίωση διεκδικώντας διαρκώς το αυτονόητο με αγωνία για το μέλλον του;
Η αναπηρία έχει πλέον νομοθετικά ενταχθεί οριζόντια στις δημόσιες πολιτικές οι οποίες ελέγχονται. Δεν είναι μόνο η κεντρική εξουσία αλλά πλέον και η αυτοδιοίκηση έχει αυξημένη ευθύνη για την πραγμάτωση των δικαιωμάτων των ανθρώπων με αναπηρίες ενώ κάθε Περιφερειάρχης και κάθε Δήμαρχος έχει πλέον συγκεκριμένη αρμοδιότητα, στη βάση νομοθετικής διάταξης, αποτελώντας ο ίδιος σημείο αναφοράς για την παρακολούθηση και την εφαρμογή της Σύμβασης περιφερειακά και τοπικά. Ο δήμος μας παρότι θεωρείται ευκατάστατος φαίνεται αδρανής και με έλλειψη ενδιαφέροντος για το συγκεκριμένο πεδίο.
Συνοψίζοντας, όραμά μου αποτελεί η δημιουργία μίας ανθρώπινης πόλης με συνέπεια στη νομιμότητα, τη διαφάνεια, την ισότιμη μεταχείριση, την αξιοπρέπεια, τις ανθρώπινες αξίες με κοινοτικές υποστηρικτικές υπηρεσίες, ποιότητα ζωής, πολιτισμό, αθλητισμό, ψυχαγωγία και αλληλεγγύη για όλους -ορατούς και αόρατους – ώστε, όχι απλά να υπάρχουμε, αλλά να ζούμε και να εκφραζόμαστε μέσα σε αυτήν και μέσω αυτής.
Ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο στοίχημα για το Δήμο σας την επόμενη μέρα των εκλογών;
Νομίζω ότι σημαντική πρόκληση για την αυτοδιοίκηση γενικότερα και για το Δήμο είναι να υπάρχει χρηστή διοίκηση με διαφάνεια και τήρηση της νομιμότητας με στόχους για τον πολίτη και σεβασμό προς αυτόν. Κάθε δήμος πρέπει, μεταξύ άλλων, να έχει ως σκοπό τη σωματική και ψυχική ευημερία των δημοτών δίνοντας έμφαση σε αυτούς που θεωρητικά είναι αόρατοι λόγω ευαλωτότητας. Η σωματική και ψυχική ευημερία των ανθρώπων επιτρέπει την εξέλιξη τους και σε άλλα πεδία μορφωτικό, οικονομικό, πολιτισμικό, κοινωνικό. Οι άνθρωποι που νιώθουν καλά μπορούν να προσφέρουν στην κοινωνία με δράσεις, με εθελοντικό έργο, με συμμετοχή. Θεωρώ δε ότι η οικονομική ευρωστία ενός δήμου δεν διασφαλίζει άνευ άλλου τινός τα παραπάνω χρειάζεται βούληση, συνέπεια και δράση. Το μεγαλύτερο στοίχημα νομίζω ότι είναι η προστασία των παιδιών με ένα κατάλληλο σύστημα παιδικής προστασίας και υποστήριξης της οικογένειας και η πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες σύμφωνα με όσα συνοπτικά προαναφέρθηκαν.
[1] Βλ. Κείμενο Αρχών για την Παιδική Προστασία
http://www.0-18.gr/downloads/Keimeno_Arxon.pdf
[2] Ο όρος με την έννοια που χρησιμοποιείται διεθνώς για την κοινότητα που ζούμε «community» εννοώντας το δήμο.
