Είναι αλήθεια πως τα πρόσφατα φιλολαϊκά μέτρα τα έλαβε η κυβέρνηση λίγο πριν
από τις ευρωεκλογές, όπως είναι αλήθεια πως με αυτά δεν διορθώνεται η ζημιά που
υπέστη το εισόδημα και το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων πολιτών από το 2009 και
μετά. Είναι αυτός λόγος για να μην δίνονταν οι κοινωνικές αυτές ενισχύσεις, ή να
θεωρούνται αυτές τόσο ασήμαντες και αμελητέες οικονομικά ώστε να
χαρακτηρίζονται ‘ψίχουλα’ και ‘καθρεφτάκια για τους ιθαγενείς’ υπονοώντας μία
αποκλειστικά μικροπολιτική σκοπιμότητα ; Δεν το νομίζω και θεωρώ άδικη την
κριτική αυτή για τους εξής λόγους.
Όπως έχω ήδη εξηγήσει σε προηγούμενο σχόλιό μου στους ΔΔΣ η καθυστερημένη
απόδοση των μέτρων κοινωνικής στήριξης οφείλεται στο ότι μόλις το καλοκαίρι του
2018 βγήκαμε από τα μνημόνια και έπρεπε στο μεταξύ να αποδείξουμε σε θεσμούς,
πιστωτές και αγορές ότι η χώρα τηρεί τις δημοσιονομικές της δεσμεύσεις, δημιουργεί
δημοσιονομικό χώρο για το 2019, βελτιώνει την αξιοπιστία της αναβαθμιζόμενη
πιστοληπτικά και είναι ικανή να δανειστεί ευθέως και με χαμηλότερο επιτόκιο από τις
αγορές. Αυτά όλα υλοποιήθηκαν αλλά πήραν μήνες, εξ ου και η καθυστέρηση στην
εξαγγελία αρκετών μέτρων κοινωνικής ενίσχυσης.
Ενδεχομένως, η κυβέρνηση να μπορούσε να ανακοινώσει τα μέτρα λίγες μέρες ή
εβδομάδες πιο πριν και να μην το έπραξε επιδιώκοντας να έχει το μέγιστο πολιτικό
όφελος ενόψει των εκλογών. Το γεγονός αυτό, ωστόσο, δεν αρκεί για να
χαρακτηρίσει κανείς τα μέτρα ως αποκλειστικά προεκλογικού τύπου. Γιατί τα μέτρα
δεν είναι έκτακτα και επιδοματικά, αλλά μόνιμα. Και γιατί αντίθετα με την
αντιπολίτευση η οποία μπορεί ανέξοδα να υπόσχεται οτιδήποτε θέλει, η κυβέρνηση
είναι υπόλογη στην αυστηρή εποπτεία των αγορών και της Ευρώπης. Οτιδήποτε
επιστρέφει στον ελληνικό λαό προέρχεται από την αποταμίευση των πλεονασμάτων
που επιτυγχάνει ώστε να έχει και την έγκριση των θεσμών.
Τέθηκε το ερώτημα αν τα μέτρα ήταν ουσίας ή είχαν τον χαρακτήρα μικροδώρων σαν
τις χάντρες προς τους ιθαγενείς. Η απάντηση έχει πολλές πτυχές: τα μέτρα ήταν
περιορισμένης μεν εμβέλειας (πράγματι η 13 η σύνταξη δεν είναι μία πλήρης σύνταξη,
όχι για όλους τουλάχιστον, ενώ οι 120 δόσεις δεν καλύπτουν παρά ένα συγκεκριμένο
φάσμα των πλέον αδύναμων οφειλετών), ουσιαστικής όμως ανακούφισης.
Πρώτο, γιατί ήταν πολλά, έτσι ώστε πολλά μικρά μέτρα μαζί να δίνουν συνολικά ένα
ουσιαστικό αποτέλεσμα κοινωνικής ανακούφισης. Θυμίζω πως εκτός από τη μισή
επιπλέον σύνταξη και τη ρύθμιση των 120 δόσεων σε εφορία-ταμεία-ΟΤΑ, είχαμε τη
μείωση του ΕΝΦΙΑ, την ελάφρυνση των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση του
ΦΠΑ στη εστίαση, τα τρόφιμα και τον καφέ από το 24% στο 13%, αλλά και στο
ρεύμα και το φυσικό αέριο από το 13% στο 6%, την απόδοση για 3 η συνεχόμενη
χρονιά του ποσού της υπεραπόδοσης, την επαναφορά σε ισχύ των βασικών αρχών
των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την αύξηση κατά 11% του κατώτατου μισθού
και την κατάργηση του υποκατώτατου, τις 4.500 προσλήψεις εκπαιδευτικών στην
ειδική αγωγή και την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Αξίζει να σημειωθεί, πως όλα τα παραπάνω δεν περιλαμβάνουν τα μέτρα που θα
εφαρμοστούν από το 2020, τα οποία αφορούν την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης εισοδημάτων ως 20.000 ευρώ και τη δραστική μείωσή της για το σύνολο των εισοδημάτων, την επιπρόσθετη υπερέκπτωση για νέες επενδύσεις, την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών επιχειρήσεων για πρόσληψη νέων εργαζόμενων μέχρι 25 ετών με ποσοστό 80% τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο, την περαιτέρω μείωση συντελεστών ΦΠΑ, τις φορολογικές ελαφρύνσεις στους νησιώτες, την περαιτέρω μείωση του κόστους θέρμανσης για τους κατοίκους των ορεινών περιοχών, την απαλλαγή των τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας από το φορολογητέο εισόδημα και τη μείωση φόρου συνεταιρισμών και συνεταιρισμένων αγροτών.
Δεύτερο, γιατί τα μέτρα αυτά δεν πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες μέρες και
εβδομάδες αλλά στη διάρκεια των τελευταίων 9 μηνών και πολλά εξ αυτών
αποτελούν υλοποίηση δεσμεύσεων του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ενώ άλλα έρχονται
σαν αποτέλεσμα της επιτυχημένης δημοσιονομικής προσαρμογής.
Τρίτο, γιατί η πολιτική κοινωνικής αποκατάστασης ήταν εξαρχής (2015) κεντρικός
πυλώνας της κυβερνητικής στρατηγικής που απλώς ανεστάλη ή περιορίστηκε λόγω
του 3 ου μνημονίου.
Τέλος, γιατί βεβαίως η κυβέρνηση όφειλε να υπερασπιστεί την πολιτική της και το
σχέδιο που υπάρχει πίσω από αυτήν και να αποδείξει εμπράκτως τη διαφορά που
υπάρχει σήμερα από την προηγούμενη μνημονιακή περίοδο στους βαθμούς
ελευθερίας άσκησης οικονομικής πολιτικής και πως δεν βρισκόμαστε σε 4 ο μνημόνιο
όπως μέχρι πρότινος ισχυριζόταν επιμόνως η αντιπολίτευση αλλά τώρα σιγεί…
Αν παρ’ όλα αυτά, τα επιχειρήματα αυτά δεν είναι αρκούντως πειστικά, δεν έχει
κανείς παρά να κοιτάξει τα αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής στο επίπεδο
της ανάπτυξης, της απασχόλησης/ανεργίας, της φτώχειας και των ανισοτήτων
προκειμένου να διακρίνει το κοινωνικό περιεχόμενο μιας πολιτικής, όχι
προεκλογικής, αλλά τετραετίας.
Και κάτι ακόμη. Αν η σημερινή κυβέρνηση (η μόνη) εξάντλησε την τετραετία εν
μέσω μνημονίου διεκδικώντας σήμερα και νέα διακυβέρνηση, αυτό οφείλεται
στο ότι δεν αντιμετώπισε ποτέ τους Έλληνες σαν ιθαγενείς που θαμπώνονται με
μπιχλιμπίδια. Καλό για την αντιπολίτευση θα ήταν να μην προσφεύγει καν σε
ανάλογες ερμηνείες της κυβερνητικής πολιτικής, όχι γιατί έτσι υποτιμά τη
σημερινή διακυβέρνηση αλλά γιατί παρόμοιες αναφορές είναι υποτιμητικές για
τον ελληνικό λαό τον οποίο καλεί να την ψηφίσει.
